Vẽ tranh sơn dầu không phải ai cũng có thể bắt tay vào vẽ được khi chưa biết gì. Để vẽ được một bức tranh sơn dầu đẹp bạn cần trải qua nhiều bước khác nhau. Cùng bài viết này tìm hiểu các bước vẽ tranh sơn dầu cho người mới bắt đầu.

1. Tìm hướng nguồn sáng cho bức tranh

Để vẽ được một bức tranh sơn dầu thật đẹp và thực tế bạn phải thực hiện theo nhiều bước thật tuần tự. Trước khi vẽ tranh bạn phải tìm hướng nguồn sáng của bức tranh giống như mặt trời binh minh hướng Đông và hoàng hôn hướng Tây. Xác định được đường nét tối và đường nét sáng. Nhìn vào chủ đề cần vẽ, bạn xác định được đâu là hướng sáng, điểm sáng, điểm tối của một bức tranh cần vẽ.

2. Vẽ một bản phác thảo

Dùng bút chì hay bất cứ loại bút nào có đầu nhọn để phác thảo vị trí của đối tượng, hướng sáng, điểm sáng và tối. Tính toán và chia khoảng cách giữa các đối tượng, bố tổng thể của bức tranh một cách hợp lý.

Trước tiên bạn phải tạo một lớp nền trên bề mặt giấy, lớp màu đủ rộng để bao phủ khu vực cần vẽ. Lớp màu lót nền không quá dày để có thể vẽ các chi tiết sau đó.

3. Pha màu sơn

Việc pha màu sơn dầu là khó khăn cho người mới, pha màu sơn dầu hợp với chủ đề cần vẽ. Bạn muốn vẽ một bầu trời trong xanh, bạn pha sơn màu xanh nhưng rất khó giống với màu xanh của bầu trời thực tế mà sẽ bị nhạt hơn hoặc đậm hơn. Bạn muốn vẽ một bầu trời u ám sắp có mưa bão bạn muốn pha trộn màu để tạo ra màu xám của bầu trời.

Điều này phụ thuộc vào tay nghề, tay nghề cao sẽ thay đổi ánh sáng màu sơn phù hợp với chủ đề bạn cần vẽ.

4. Nhìn chủ đề bạn định vẽ

Bạn muốn vẽ một bức tranh về cuộc sống nhưng bức tranh lại chưa có điểm nhẩn. Một bức tranh không có điểm nhấn sẽ không đi vào lòng người, nó được đánh giá là nhạt nhòa. Vì vậy bạn phải xác định chủ đề bạn vẽ và điểm nhấn là gì? Khi vẽ bạn cũng nên xác định đâu là màu vẽ trước và đâu là mãu vẽ cuối cùng.

Các bạn theo học luyện thi môn vẽ đều phải trải qua các bài tập vẽ khối cơ bản này, đây là phần nền tảng giúp các bạn nắm rỏ các cấu trúc hình khối trong không gian, các phương pháp thể hiện sắc độ...

Bài vẽ chì đầu tiên là vẽ các khối cơ bản bao gồm dựng hình, cân bố cục và tô bóng. Khối cơ bản ở đây là các khối lập phương, khối cầu hoặc hình chóp Là bài cơ bản nhất nên sẽ rất chi tiết chia thành nhiều phần

A. Đo đạc bằng que đo

Mục đích để hình giữ tỷ lệ và không bị đổ

• Vẽ khung bao lớn tạo bố cục hình.
• Đo tỷ lệ 2 thành phần lớn: Khối lập phương và cụm khối cầu, khối chóp
• Trong phần khối lập phương đo tỷ lệ 2 mặt chính để xác định vị trí cạnh giữa 2 mặt.
• Vẽ khối lập phương:

• Chọn góc trọng tâm (góc dưới do 3 cạnh tạo thành) là góc vẽ đầu tiên

• kẻ đường thẳng đứng làm cạnh giữa

• gióng độ nghiêng kẻ 2 cạnh đáy khối lập phương

• Đo và ước lượng phương song song để vẽ các cạnh còn lại theo nguyên tắc phối cảnh: cạnh gần thì lớn, cạnh xa thì nhỏ

• Vẽ khối cầu:

• khối cầu có đường kính bằng cạnh hình lập phương

• vẽ hình vuông bao ngoài khối cầu có cạnh bằng đường kính khối cầu

• kẻ chữ thập chia hình vuông thành 4 hình vuông nhỏ để xác định tâm khối cầu

• phát tròn để kẻ hình tròn nội tiếp hình vuông

B. Tô bóng

Dù có nhiều nguồn sáng, bạn chỉ nên nhấn mạnh nguồn sáng chính rọi bằng đèn pha. Bóng đổ chính sẽ là bóng đổ do đèn này tạo thành

• Chừa khoảng trắng nhất, phần còn lại được tô lớp chì đầu tiên
• Lớp thứ 2 sẽ đánh lên mảng tối hơn, lệch với hướng đánh trước khoảng 20-30^o
• Cứ tiếp tục cho đến lớp đánh cuối cùng lên phần tối nhất
• Nơi chạm đất hay rìa tối nhất được nhấn mạnh bằng những nét kẻ không đều
• Mọi góc đánh bóng đều xuôi theo 1 hướng chủ đạo, những hướng trái chiều chỉ phụ thêm thôi
• Gôm sẽ là nét sáng phớt nhẹ chỉnh lại mảng đánh bóng bằng chì
• Lưu ý phần hắt sáng tương phản từ nền vải hay từ các khối khác.

Bạn hãy tưởng tượng nếu bài hát mà không có giai điệu rõ ràng cũng giống như một bức tranh không có ý nghĩa hay không có sắc độ trong nghệ thuật…. Những nốt nhạc và giai điệu ấy dẫn chúng ta cảm thụ hết một bản nhạc, cũng như là sắc độ sáng tối và màu sắc trong một bản vẽ.

Vậy tầm quan trọng của hai yếu tố này là như thế nào? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu nhé!

Tầm quan trọng của sắc độ sáng tối trong một bản vẽ?

Thuật ngữ này giúp chúng ta liên tưởng đến cụm từ ánh sáng và bóng tối rất quan trọng đối với nghệ thuật thị giác.  Nếu không có sự thay đổi sắc độ sáng tối thì cảm giác chủ thể sẽ không được biểu đạt – đó là mặt sáng, xám và mặt tối.

Hơn nữa, chúng tôi đã được nghe nhiều từ các giảng viên của chúng tôi rằng nếu chúng ta có được sắc độ sáng tối hài hòa thì không cần có màu sắc mà bức tranh vẫn có giá trị?  Vậy điều này có đúng không? Có lẽ bạn nghĩ là không, nhưng sự thật lại là như vậy! Đó chính là lý do vì sao sắc độ sáng tối lại quan trọng?

Có 2 lý do:

1. Sắc độ sáng tối mô tả cảnh vật theo nhiều cách mà không cần có màu sắc

- Đặc điểm:

a. Cho dù chủ thể bức tranh có nhiều hay ít

b. Loại bố cục trên bề mặt của bức tranh

c. Vị trí của nguồn sáng ở đâu và độ sáng của nó ra sao!

Điều thú vị là tranh vẽ không cần màu sắc thường có vai trò cung cấp thông  tin. Hãy nhìn vào bức tranh đầy màu sắc của Lilli Pell.

Và bây giờ hãy nhìn vào bức tranh tương tự nhưng không có màu sắc.

Chú ý rằng với bức tranh không có màu sắc, chúng ta vẫn nhìn thấy hình dạng của con cừu và cái cây; chúng ta vẫn hiểu được bố cục tranh vẽ về con cừu, cỏ lá và cũng biết được mặt trời đang lặn dần về phía bên phải của bức tranh.

Sắc độ sáng tối cũng cho chúng ta biết những gì chúng ta đang nhìn. Nếu sắc độ trong bức tranh không rõ ràng thì chủ thể sẽ xuất hiện nhạt nhẽo, không có sự sống và nhàm chán.

2. Sắc độ tạo ra cấu trúc hình ảnh

Độ sáng và tối của một bức tranh sẽ có ý nghĩa nhiều hơn trong việc cung cấp thông tin mà họ miêu tả, điều đó cũng xác định được cấu trúc của hình ảnh trong tranh. Hãy nhìn vào bức tranh dưới đây:

Tôi nhìn thấy lưng của chú cừu trong bức tranh mà Pell vẽ bằng cách nhìn vào những chỗ có màu đen và trắng nơi có ánh sáng chiếu qua. Điều này làm cho chúng ta dễ dàng nhìn thấy sắc độ liên kết giữa độ sáng và độ tối tạo nên mô hình cấu trúc của bức tranh.

Cho dù chúng ta có thấy hay  không thì trong mỗi bức tranh đẹp đều có mô hình cấu trúc nhất định về hình dạng đan xen lẫn nhau khi ta ngắm bức tranh.

Trong các ví dụ trên chúng ta thấy có 3 bức tranh của Charles Reid, Anders Zorn và Jan Vermeer. Bên dưới mỗi bức đều hiển thị mô hình cấu trúc của chúng. Độ sáng ở chỗ này liên kết với độ sáng và tối khác ở chỗ kia đã tạo ra 3 mô hình rất khác biệt.

Trong bức tranh của Reid,  có rất nhiều phần sáng trên bức tranh liên kết với phần sáng nhỏ hơn của chủ thể trong bức tranh. Tỷ lệ độ sáng tối khoảng 70/30.

Trong bức tranh của Zorn thì lại ngược lại. Phần tối của bức tranh nhiều liên kết với phần tối nhỏ hơn của chủ thể, tỷ lệ sắc độ sáng tối thì ngược lại hoàn toàn.

Trong bức tranh của Vermeer, tỷ lệ sáng tối gần như là cân bằng, cả hai mặt trước và mặt sau bức tranh đều có khoảng trắng đen cũng như các chi tiết liên quan như nhau.

Một trong ba họa sĩ này đã không chỉ quan sát vị trí của nguồn sáng và sử dụng nó để mô tả chủ thể trong tranh của mình mà họ cũng cường điệu và trau chuốt để thông tin mà họ muốn mang tới cho người xem có một cái nhìn trực quan hơn.

Nếu bạn muốn nâng cao nghệ thuật thị giác trong mỗi bức tranh của mình thì bạn hãy học theo cách hướng dẫn vẽ này. Trên thực tế, bạn có thể tìm hiểu cách để tạo ra tác phẩm thông qua việc sử dụng sắc độ sáng tối trong mỗi tác phẩm của bạn.